W ostatnich tygodniach znacząco wzrosła ilość pieniędzy, które Polacy wypłacają z banków. Portal Bankier poinformował, że wg statystyk ilość gotówki w polskim obiegu zdecydowanie wzrosła, a do tego mniej chętnie korzystamy z możliwości trzymania swoich pieniędzy w bankach?
Dlaczego Polacy wypłacają gotówkę?
Niepewne czas związane z rozprzestrzeniającym się po świecie koronawirusem dotarły również do Polski. Mimo rządowych zapewnień, że pieniądze w bankach są bezpieczne, a gotówka jest jednym z nośników wirusów mogących powodować zakażenie COVID-19, Polacy zamiast płacić za wszystko kartą lub przelewem internetowym – systematycznie wycofują swoje oszczędności z banków.
Dane podane przez NBP wskazują, że w I kwartale tego roku o 22.1% wzrosła wartość gotówki znajdującej się w polskim obiegu wg skali rok do roku i o 13,1% kwartał do kwartału. Ostatni raz kiedy w podobnej skali Polska odczuwała wzrost gotówki w obiegu był IV kwartał roku 2008, gdy zaczęliśmy odczuwać skutki globalnego kryzysu. W tamtym okresie przyrost wartości banknotów, jako żywej gotówki w obiegu wynosił 19,1% rok do roku i 12,6% kwartał do kwartału.
Sytuacja wydaje się być więc podobna i z pewnością związana jest z dużą niepewnością Polaków co do tego, czy ich środki są w instytucjach bankowych bezpieczne. Świadomość, że podobnie jak w 2008 banki mogą bankrutować wraz z prywatnymi oszczędnościami Polaków, skutecznie zachęca ich do wyjmowania swoich pieniędzy z bankomatów.
Teorie spiskowe, prognozy i stan polskich finansów
Sytuacji nie polepsza rosnąca ilość teorii spiskowych i prognoz ekonomistów dotyczących stanu krajowej gospodarki. Podobnie panikę obywateli wzbudzają niespójne komunikaty rządu i NBP z jednej strony o „największym kryzysie jaki może nas czekać”, a z drugiej o „nieprzebranych ilościach gotówki posiadanych przez NBP”. Sprzeczne informacje budzą coraz większy strach i sprawiają, że Polacy wolą mieć swoją gotówkę przy sobie, nawet wiedząc, że łatwo roznosi ona koronawirusa, niż trzymać ją w bankach, zawierzając im na sto procent.
Kolejne dane statystyczne podane przez NBP wskazują, że wartość wypłaconych banknotów przez same banki i inne uprawnione podmioty wzrosła w I kwartale 2020 r. o blisko 50,8% wg wskaźnika rdr i 29,6% wg kdk – a te wyniki są absolutnie rekordowe w całym czasie, w którym w ogóle Polska takie dane gromadzi.
Na koniec I kwartału wartość gotówki w obiegu wyniosła ponad 260 mld zł, a to z kolei o 30 mld więcej niż na koniec roku ubiegłego i aż o 48 miliardów więcej niż w analogicznym kwartale 2019. Dane podsumowują również wzrost banknotów o różnych nominałach. Aktualnie mamy więc o 13% czyli ponad 1552 mld więcej banknotów o nominale 100 zł, o 23,2% czyli ponad 35 mld więcej banknotów o nominale 500 zł i prawie o 18% więcej banknotów 50-złotowych.
Wszystko wskazuje też na to, że wzrost częstotliwości i skali wybieranych przez Polaków pieniędzy będzie również rósł w najbliższych miesiącach. Sprzyja temu zarówno ogólnoświatowy strach i zamieszanie wywołane koronawirusem, jak i strach o to, że w przypadku bankowego kryzysu zostanie się bez grosza.